Đến nay, khi nói về lịch sử VN giai đoạn 1954-1975, trên một số phương tiện thông tin, nhất là mạng xã hội và nhiều Việt kiều hay sử dụng lẫn lộn 2 cụm từ: “Cuộc chiến tranh VN” và “Cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước”, coi hai cái đó như nhau, dùng cái nào cũng được. Có hiện tượng đó, một phần do nhận thức, hiểu biết lịch sử VN chưa đầy đủ; nhưng cũng có trường hợp cố ý nhằm vào mục đích chính trị.
Xin lấy dẫn chứng từ câu nói của Tổng thống Mỹ Bill Clinton tại buổi nói chuyện với sinh viên tại ĐH quốc gia HN, tháng 11-2000: “Tất cả những lịch sử chung dài 200 năm nay đã bị lu mờ bởi một cuộc xung đột mà chúng tôi gọi là chiến tranh Việt Nam, còn các bạn gọi là chiến tranh Hoa Kỳ…”.
1- Nói như vậy có nghĩa là gì? Hiểu nôm na, từ khi Mỹ thành lập nước năm 1776 đến năm 2000 là khoảng 200 năm, Mỹ và VN có lịch sử chung, nhưng nó bị cuộc xung đột diễn ra trong giai đoạn 1954-1975 giữa 2 nước này làm cho lu mờ. Tên gọi của cuộc xung đột ấy được gọi phía Mỹ và VN gọi khác nhau.
2- Mục đích nói như vậy là gì ? Muốn thế hệ trẻ VN sinh sau 1975 nhận thức về cuộc chiến tranh đó theo một hướng khác, xem nhẹ tội ác của Mỹ hơn và đau thương mà nhân dân VN đã gánh chịu do Mỹ gây nên trong giai đoạn 1954-1975; đánh đồng trách nhiệm gây ra chiến tranh, kẻ đi xâm lược với người bị xâm lược…
3- Chúng ta cần nhận thức như thế nào cho khách quan?
– Không thể gọi là cuộc xung đột, vì quy mô, mức độ, tính chất, sự tàn phá của cuộc chiến mà Mỹ gây ra cho VN là lớn gấp nhiều lần so với một cuộc xung đột. Hơn nữa, nếu gọi là xung đột thì thường nguyên nhân tạo ra nó phải từ hai phía (cả Mỹ và VN). Nhưng ở đây, hoàn toàn do Mỹ muốn thực hiện âm mưu chia cắt đất nước VN làm hai miền với hai chế độ chính trị khác nhau, nên Mỹ đã viện trợ, che đỡ cho Ngô Đình Diệm trực tiếp ra mặt thực thi âm mưu đó.
– Gọi là “Cuộc chiến tranh VN” hay “chiến tranh Hoa Kỳ” đều không phản ánh đúng bản chất của nó, vì đây là cuộc xâm lược VN, hoàn toàn do Mỹ gây ra cho nhân dân VN, VN không làm gì Mỹ, VN không đem quân đi đánh Mỹ, hà cớ gì Mỹ sang đánh VN. Nếu gọi là “chiến tranh VN”, đồng nghĩa cả Mỹ và VN là thủ phạm gây ra chiến tranh, tức là hai bên đều có tội. Thực tế, nguyên nhân dẫn đến chiến tranh là hoàn toàn từ phía Mỹ gây ra. Nếu Mỹ không dung dưỡng, viện trợ, khuyến khích và hợp tác cùng với chính quyền Ngô Đình Diệm thực hiện âm mưu chia cắt VN làm hai miền, thì đã không có cuộc chiến này, vì đến năm 1956 tiến hành tổng tuyển cử trong cả nước là mọi việc đã xong xuôi. Còn gọi nếu “chiến tranh Hoa Kỳ” càng không đúng, vì VN có đem quân đi đánh Hoa Kỳ đâu và mới có chuyện nhân dân Mỹ + nhân dân thế giới biểu tình phản đối chính phủ Mỹ gây ra chiến tranh, kêu gọi hòa bình cho VN. Thậm chí khi biết tin Mỹ -ngụy bắt anh Nguyễn Văn Trỗi, thì ở Vênêzuêla bắt cóc Trung tá Michael Smolen (Phó chỉ huy Lực lượng bảo vệ phái bộ Mỹ tại Caracas- thủ đô của Vênêzuêla) để đòi Mỹ -ngụy trả tự do cho anh Nguyễn Văn Trỗi.
– Sau 21 năm kháng chiến kiên cường chống đế quốc Mỹ xâm lược, nhân dân VN đã giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc. Đấy là việc làm chính nghĩa, còn Mỹ là hành động phi nghĩa. Cả thế giới trầm trồ, thán phục VN là nước không lớn, đất không rộng, người không đông, vũ khi không hiện đại lắm, lại mới bước ra cuôc chiến tranh chống Pháp xâm lược kéo dài gần 100 năm (1858-1954), thế mà đánh thắng đế quốc lớn mạnh nhất thế giới – đế quốc Mỹ + các lực lượng tay sai Ngụy, Úc, New Zilan, Philipin, Hàn, Thái…
Từ đó đến nay, cả thế giới luôn đau đầu tìm kiếm lời đáp cho câu hỏi: tại sao VN thắng Mỹ? Sau 45 năm kể từ 30/4/1975, người ta mới dần nhận ra: VN thắng Mỹ là vì sức mạnh văn hóa của hành động chính nghĩa, còn Mỹ thua VN là vì không hiểu về văn hóa, con người VN, vì hành động xâm lược, gây đau thương, mất mát, tang tóc cho nhân dân VN lương thiện.
– Đối với VN, quá khứ không phải là trang sử đen tối, đau buồn; mà ngược lại, càng tỏ rõ sức mạnh, kiên cường, mưu trí, sáng tạo của dân tộc VN trong đấu tranh chống ngoại xâm để giành lại, giữ vững và kiên quyết bảo vệ độc lập, thống nhất Tổ quốc. Đế quốc Mỹ thất bại thảm hại trong cuộc xâm lược VN. Đây là cuộc chiến tranh dài ngày nhất; là lần thất bại đầu tiên trong lịch sử Mỹ đi chiến tranh; là thất bại thảm hại nhất trong lịch sử Mỹ tính đến nay. Do đó, hình ảnh nước Mỹ trên trường quốc tế giảm sút, lịch sử nước Mỹ bị lu mờ. Còn lịch sử VN tỏa sáng hơn.
4- Kết luận: Xét về bản chất sự việc, đối với nước Mỹ thì đây là “cuộc chiến tranh xâm lược VN”; đối với VN thì đây là “cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước”. Không thể gọi là “Cuộc chiến tranh Việt Nam” hay “Cuộc chiến tranh Hoa Kỳ”. Mỹ đi xâm lược VN nhưng kết cục nhận thất bại; VN vì Mỹ xâm lược, không thể giải quyết bằng phương pháp hòa bình, đành phải sử dụng phương pháp bạo lực để đánh đuổi kẻ thù xâm lược, nhằm giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc.
