HSV trích đăng bài phỏng vấn GS.TS. Nguyễn Lân Dũng với những chia sẻ thú vị về mục đích, cuộc sống giản dị và có nhiều điều đáng học hỏi ở ông:
– Làm thế nào để có thể sống khỏe thưa giáo sư?
– Sống khỏe cần lưu tâm cả về thể chất và tinh thần. Nghĩa là mình cần đưa vào cơ thể những thứ sạch và tốt. Đó là thức ăn, đồ uống, tri thức, tin tức. Nên nhớ câu “Họa từ miệng ra, bệnh từ miệng vào”.
Đừng làm những điều ảnh hưởng xấu tới sức khỏe như là không để thiếu hoặc thừa dinh dưỡng, không hút thuốc, không bia rượu, không thức khuya, không quên tập thể dục hàng ngày… Và hãy đọc các sách có nội dung lành mạnh, bổ ích, không đọc và tin vào các tin tức xấu trên mạng xã hội.
Nhà cũ của tôi, dù nhỏ thôi nhưng nhiều bức tường hầu như phủ kín sách. Tôi đọc nhiều. Phải đọc mới dạy học được, mới viết sách được. Hiện tại, tôi đã viết được khoảng 70 cuốn sách.
Tới tuổi này rồi, tôi vẫn không ngừng làm việc, không ngừng viết sách, viết báo, nói chuyện. Sách in ra tôi mua lại khá nhiều nên tiền nhuận bút chẳng được là bao. Tuy nhiên, lúc nào tôi cũng có sách để tặng bạn bè, học trò và cảm thấy rất vui.
Sách về kỹ năng sống có bán rất nhiều nhưng các bạn trẻ không mua và không đọc. Tôi đã mua cả trăm cuốn, về đọc và tóm tắt mỗi cuốn trong 3-4 trang in. Tôi đưa in thành 3 tập sách: Đọc giùm bạn các sách về Kỹ năng sống. Đã in tập I, đang in tập II và đang viết tập III. Tôi rất muốn truyền tải tới các bạn trẻ những điều tâm huyết mà các tác giả trong và ngoài nước đã đúc kết trong các cuốn sách này.
Mục tiêu sống của tôi là “sống khỏe, chất nhanh, ít của đề dành, nhiều người thương tiếc”. Sống thì như vậy, nhưng không tránh khỏi “trời gọi ai, người nấy dạ”. Nếu chẳng may bị bệnh thì phải chữa, không chữa được thì chấp nhận. Chứ phải chuyển sang đời sống thực vật, ăn bằng xông, thở bằng máy móc thì chỉ khổ gia đình, vợ con.
– Làm việc và cống hiến cả đời, vì sao mục tiêu của giáo sư lại là “ít của để dành”?
– Đa phần những người có nhiều tiền, con cái đều dễ hư hỏng. Bọn trẻ nghĩ tiền không cho chúng thì cho ai nên nó ăn tiêu tàn bạo. Đứa con trai của ông phó chủ tịch trong phim Tình yêu và tham vọng là một hình ảnh rất điển hình. Những đứa trẻ ăn tiêu phung phí có bao giờ trở thành người giỏi, người tử tế.
Hai con tôi mỗi đứa có hai cháu nhỏ. Vợ chồng đều có công việc tốt nên các cháu không cần chúng tôi hỗ trợ. Vợ chồng tôi đều là cán bộ về hưu, kinh tế tuy không dư dả gì nhưng hàng tháng vẫn cố để dành một ít và gửi vào ngân hàng. Đó là số tiền để phòng ốm đau khi cả hai đều quá tuổi xưa nay hiếm.
Ai cũng nên có một tài khoản gửi tiết kiệm, không cần nhiều, chỉ vừa theo khả năng của mình. Ít của để dành là với ý nghĩa đó. Còn người làm cha mẹ không cần để cho con cái nhiều tiền bạc mà chỉ nên để lại cho con bài học làm người tử tế và có ích.
– Giáo sư đọc nhiều, đi nhiều, có câu chuyện hay sự kiện nào để lại sức ảnh hưởng cho những mục tiêu sống của ông không?
– Tôi là người khi bắt gặp những thông tin hay thì đều ghi chép lại để sau này chia sẻ với mọi người. Ví như câu chuyện về Alexaner Đại đế.
Khi qua đời, ông đã yêu cầu 3 điều. Điều thứ nhất là phải để thò hai tay của ông ra ngoài quan tài, để nhân dân thấy ông dù làm vua nhưng khi về cõi vình hằng, cũng chỉ có 2 bàn tay trắng. Điều thứ hai là yêu cầu tất cả các ngự ý giỏi nhất đi khiêng quan tài, để cho thấy rằng không ai chống lại được cái chết. Điều thứ ba là hãy rải tiền bạc, châu báu suốt dọc đường đi. Ý muốn nói là những thứ quý đến mấy khi chết đi cũng chẳng có ai mang theo đi được.
Tôi nghĩ đơn giản thôi, phải sống làm sao để khi mình chết đi, người ta còn nhớ mình đã từng sống. Bố tôi khi mất đi có biết bao nhiêu người thương nhớ. Người đến viếng đông tới mức không giới thiệu hết được, cứ thế lần lượt đi vào. Về quê lại một đám tang nữa, cũng rất cảm động. Xuất thân nghèo khổ như bố tôi, lại suốt đời chỉ là một ông giáo, nhưng sống tử tế và có nhiều cống hiến cho sự nghiệp giáo dục nên được rất nhiều người yêu quý.
Tôi nghĩ 4 điều trong mục tiêu của mình thật ra đơn giản thôi, ai cũng thực hiện được. Quan trọng là luôn sống tử tế, có cống hiến. Nhiều người thương tiếc mới là mục tiêu cuối cùng. Vì thế, lúc nào tôi cũng làm việc, kể cả khi vừa ốm dậy.
– Người trẻ bây giờ cho rằng, có tiền chưa chắc đã hạnh phúc nhưng không có tiền thì nhất định là đau khổ. Họ vẫn lao vào làm vì đồng tiền, chẳng thiết đam mê cống hiến. Giáo sư nghĩ sao?
– Đã giỏi thì không sợ không có tiền. Đã có tài thì làm gì cũng có tiền cả, chỉ là không giàu có mà thôi. Tôi đã gặp không ít nông dân vượt lên hoàn cảnh và trở nên triệu phú, trong khi số đông nông dân vẫn còn chưa thoát khỏi cảnh chỉ đủ ăn, tiền khám chữa bệnh và lo học hành cho con cái thường gặp không ít khó khăn.
Tôi là chủ nhiệm chương trình “Tự nguyện đưa tiến bộ khoa học vào hộ nông dân” nên hay về vùng nông thôn. Có những gia đình có tới mấy liệt sĩ, tôi đi thăm và thấy cảm động quá. Cứ về vùng nông thôn, trên bàn thờ nhiều gia đình thường có ảnh một hai liệt sĩ trẻ tuổi. Thương xót vô cùng.
Có dịp Tết tôi tới thăm một gia đình liệt sĩ thấy trên bàn thờ chỉ có 2 hộp mứt nhỏ. Vậy nên nhớ rằng: Trông lên thì chẳng bằng ai nhưng trông xuống thì nhiều người còn khổ hơn mình rất nhiều. Ở quê hiện nay, nhiều nơi bà con còn sống khổ lắm. Quần áo nhiều nhà còn vắt lên cái sào ở một góc buồng ngủ tối tăm. Vậy nên, tôi và bè bạn cố gắng giúp đỡ nông dân nhiều để họ có thể có đời sống khá hơn.
Tôi thường viết về những người biết làm giàu ở nông thôn với mong muốn nhiều người học tập được khả năng làm ăn của họ. Tôi đã tập hợp lại thành một danh sách những người làm ăn giỏi. Nếu ai hỏi, tôi sẽ mách cho số điện thoại của họ để biết nên học điều gì và học ở ai. Phải nghĩ làm sao để cho mọi người cùng khá lên.
Có nhiều người tuy có số năm sống rất ngắn, nhưng đã có những cống hiến quá lớn. Tôi kể cho các bạn trẻ về đời sống của Trần Phú, Lý Tự Trọng, Võ Thị Sáu, Đặng Thùy Trâm, Lê Anh Xuân, Nam Cao, Thạch Lam, Vũ Trọng Phụng, Lưu Quang Vũ… Ở nước ngoài là Van Gogh, Jack London, Mozart, Mayakovsky, Schubert, Chopin, Schuman… Sống như vậy mới thực sự là đáng sống…/.
Nguồn: Tri thức trẻ
